مرخصی زایمان برای مردان و زنان چند روز است؟
یکی از دغدغه‌هایی که زنان شاغل این روز‌ها دارند مربوط به مرخصی زایمان آن‌ها است. از آنجا که این روز‌ها زنان بیشتری در جامعه مشغول به کار هستند، مرخصی زایمان فرصتی برای آن‌ها است که با استفاده از آن می‌توانند زمان بیشتری را صرف بازیابی قوای از دست رفته و رشد فرزند خود کنند. اما مرخصی زایمان چیست؟ به چه بانوانی مرخصی زایمان تعلق می‌گیرد؟ مرخصی تشویقی همسران به چه مردانی تعلق می‌گیرد و چند روز است؟ در این مقاله از مجله دوامضا شما را با این موضوع و شرایط و قوانینی که شامل مرخصی زایمان برای آقایان و خانم‌ها می‌شود آشنا می‌کنیم.
فهرست مطالب
مرخصی زایمان چیست؟
زنان برای توجه بیشتر به فرزند خود و انجام دادن بهتر وظایف مادری، در ماه‌های آخر بارداری و هفته‌های اول تولد نوزاد، نیاز به توجه‌ی زیادی دارند. از این رو طبق قانون کار مدت زمانی را جهت مرخصی زایمان برای والدین شاغل مشخص کرده‌اند که به آن مرخصی زایمان می‌گویند. مرخصی زایمان برای زنان و مردان در قانون‌های مربوط به تأمین اجتماعی و قوانین مربوط به تنظیم خانواده نیز عنوان شده است.
زمان استفاده از مرخصی زایمان
زمان استفاده از مرخصی زایمان به این صورت است که مادر شاغل می‌تواند از دو ماه آخر بارداری خود، درخواست‌های لازم جهت استفاده از مرخصی زایمان را اعلام کرده و از مرخصی زایمان خود استفاده نماید البته باید از پزشک متخصص خود نامه‌ای تحت عنوان استراحت را دریافت نماید. همچنین باید با مراجعه به بیمه‌ای که حق بیمه وی پرداخت می‌گردد جهت استفاده از مرخصی خود اقدام نماید.
البته مادرانی نیز هستند که مرخصی زایمان را از زمان زایمان شروع می‌کنند و با در دست داشتن شناسنامه خود و فرزندشان و مدارک پزشکی موجود نسبت به استفاده از این مرخصی اقدام می‌نمایند.
مرخصی تشویقی همسران یا مرخصی زایمان مردان
با توجه به قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده – مصوب ۱۳۹۲، آقایانی که همسر آن‌ها شاغل هستند می‌توانند از ۲ هفته مرخصی تشویقی همسران در هنگام زایمان همسر شاغل خود استفاده کنند. به این نکته باید توجه کرد که این مدت مرخصی برای مردان، شامل مردانی می‌شود که همسر آن‌ها شاغل بوده و از مرخصی زایمان استفاده کرده است.
با توجه به این موضوع مردی که همسر وی شاغل نیست نمی‌تواند از این مرخصی دو هفتگی زایمان استفاده کند. مدت این مرخصی مربوط مردان شاغل در بخش خصوصی طبق مصوبه قانون تنظیم خانواده و جمعیت مصوب سال ۱۳۹۲ است. مردانی که شاغل در بخش دولتی هستند در صورتی که صاحب فرزند شوند می‌توانند از ۳ روز مرخصی تشویقی همسران استفاده نمایند.
اعتراضات زیادی مبنی بر اینکه چرا فقط مرخصی تشویقی همسران به آقایانی تعلق می‌گیرد که همسران آن‌ها شاغل هستند صورت گرفته و در دیوان عدالت اداری بررسی‌های لازم انجام شده است. ولی با توجه به مصوبه قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده – مصوب ۱۳۹۲، دیوان عدالت اداری نیز این اعتراضات را رد کرده و اعلام کرده است که مرخصی تشویقی همسران فقط متعلق به مردانی است که همسر شاغل دارند.
شرایط برخورداری از مرخصی زایمان چیست؟
یکی از شرایط لازم برای استفاده کردن از مرخصی زایمان این است که مادر حتماً مشغول به کار باشد و در شرکت و سازمان‌های دولتی کار کند.
از دیگر شرایط می‌توان به بیمه بودن فرد در سازمان تأمین اجتماعی اشاره کرد. یعنی مادر باید از طریق محل کار خود بیمه شده باشد تا بتواند از مرخصی زایمان خود استفاده نماید.
مادر باردار باید حداقل ۶۰ روز در سال مورد نظر، حق بیمه پرداخت شده نزد سازمان تأمین اجتماعی داشته باشد. یعنی مادر باید حتماً سابقه بیمه‌ای ۶۰ روزه از یک سال پیش از زایمان، نزد تأمین اجتماعی داشته باشد. شرط استفاده از مرخصی زایمان برای آقایان نیز همانطور که گفته شد شاغل بودن همسر و استفاده کردن او از مرخصی زایمان است.
مدت زمان مرخصی زایمان چقدر است؟
مدت زمان مرخصی زایمان برای مادران شاغل ۹ ماه و برای آقایانی که همسر آن‌ها شاغل است حدود ۲ هفته (طبق قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده – مصوب ۱۳۹۲) درنظر گرفته شده است. در شرایطی که فرزندان ۲ قلو باشند مادر می‌تواند از مرخصی زایمان به صورت ۱۲ ماهه استفاده نماید.
قانون مرخصی زایمان برای حمایت کردن از مادرانی که شاغل هستند وضع شده تا اینگونه امنیت شغلی آن‌ها حفظ گردد. زمانی که مادر جهت مرخصی زایمان اقدام می‌کند دیگر نباید هیچگونه ارتباطی با شرکت از لحاظ کاری و دریافت حقوق داشته باشد.
چنانچه مادری با توجه به شرایط کاری که دارد می‌خواهد از مرخصی زایمان کمتری استفاده نماید می‌تواند از طریق مراجعه کردن به یکی از شعبه‌های بیمه تأمین اجتماعی درخواست خود را مبنی بر مرخصی زایمان کمتر ارائه نماید. اگر همسر شما شاغل و باردار است، این حق قانونی اوست تا بتواند از مرخصی زایمان استفاده کند. همچنین خود شما نیز به عنوان پدر فرزند نورسیده، می‌توانید برای تامین نیازهای عاطفی همسر در روزهای بعد از زایمان کنار او باشید و از مرخصی زایمان مردان یا طرح تشویقی همسران استفاده کنید.
با دوامضا از حقوق قانون کار خود مطلع شوید!
در این مطلب تلاش کردیم تا شما را با حقوق قانونی درخصوص مرخصی زایمان مردان و زنان مطلع کنیم. تلاش تیم دوامضا و سمیه عبدالوند این است تا تمامی افرادی که شامل قانون کار و کارگری هستند، بتوانند با دانش کافی از حقوق قانونی خود کار کنند. اگر سوال و ابهامی درخصوص قانون کار دارید، می‌توانید برای دریافت مشاوره تلفنی و حضوری به صفحه مشاوره قانون کار مراجعه کنید.
