نامه عدم نیاز چیست؟

از نامه‌های ضروری است که کارفرما با پایان‌یافتن قرارداد یا اخراج کارگر، باید به او ارائه دهد. کارفرمایان عزیز نباید از ارائۀ این نامه به کارگر خود اجتناب کنند؛ زیرا تحویل ندادن این نامه به کارگر ممکن است برای آن‌ها مشکلاتی به‌همراه داشته باشد. کارگران با در دست داشتن این نامه می‌توانند برای انجام کارهای بیمه بیکاری اقدام کنند.

در زمان هایی که کارگر کار را ترک کرده و دیگر کار نکرده است، نمی‌تواند از کارفرمای خود نامه عدم نیاز بخواهد؛ زیرا او به خواست خودش کار را ترک کرده و قطع همکاری کرده است.

پس به‌طورکلی، نامۀ عدم نیاز به کارگرانی که به‌دلیل نیاز نداشتن کارفرما از کار اخراج شده‌اند یا با پایان‌یافتن قراردادشان،  کارفرما دیگر به آن‌ها نیاز ندارد، داده میشود‌ و کارفرما موظف است آن را به تمام کارگرانی که بدون میل و اراده‌ی خود دیگر با کارفرما همکاری نمی‌کنند، ارائه کند.

عدم ارائه نامه عدم نیاز توسط کارفرما

برخی کارفرمایان از ارائۀ این نامه به کارگران خودداری می‌کنند و کارگران سندی مبنی بر اخراج و عدم نیاز کارفرما را در اختیار ندارد تا به اداره‌ی کار ارائه نمایند. تا ثابت کنند بیکاری آن‌ها ارادی نبوده و به خواست خود بیکار نشده‌اند. چنان چه با درخواست کارگر، کارفرما از دادن این نامه امتناع کند، کارگر می‌تواند به اداره کار مراجعه کند و با ارائۀ دادخواست، مراتب بیمۀ بیکاری را پیگیری کند.

مراجع رسیدگی اداره‌ی کار مدارک را بررسی کرده و اگر متوجه این موضوع شود که کارفرما آگاهانه از دادن این نامه به کارگر خودداری کرده است،  با صدور رأی مبنی بر اخراج کارگر توسط کارفرما و غیرارادی بودن بیکاری، به دریافت بیمۀ بیکاری کارگر کمک خواهد کرد.

نامه عدم نیاز چه تبعاتی برای کارفرما دارد؟

نامه عدم نیاز چه تبعاتی برای کارفرما دارد؟اگر سؤال شما هم این است، باید بدانید که این نامه یکی از نامه‌های ضروری است که اگر به کارگران نیاز نباشد، باید به آن ارائه شود و اگر ارائه نشود و کارفرما از انجام این کار اجتناب کند، با مشکلاتی مواجه می‌شود. پس به‌عنوان کارفرما، اگر به کارگران یا برخی از آن‌ها نیاز نداشتید و بنا به دلایلی عدم همکاری با آن‌ها را اعلام کردید، ضروری است که نامه‌ای تحت عنوان نامه عدم نیاز به کارگران ارائه دهید تا آن‌ها بتوانند با در اختیار داشتن این نامه، برخی کارها، از جمله دریافت بیمۀ بیکاری را بدون هیچ مشکلی دریافت کنند.

زمانی که کارفرما اقدام به ارائه نامه عدم نیاز می‌کند، این منظور را می‌رساند که کارگر به درخواست خودش از کار انصراف نداده، بلکه به‌دلیل عدم نیاز شرکت او مجبور به ترک کار شده است؛ در این صورت، کارفرما باید نامه‌ای تحت عنوان عدم نیاز آماده کرده و به کارگر تحویل دهد. اما توجه کنید که اگر کارگر خودش از شرکت بیرون بیاید و دیگر نخواهد در آنجا مشغول باشد و درخواست نامه عدم نیاز بدهد، هیچ‌وقت نمی‌تواند این نامه را دریافت کند؛ چراکه این نامه متعلق به او نیست و با درخواست خودش از آنجا بیرون‌آمده است.

برای اینکه بدانید نامه عدم نیاز چه تبعاتی برای کارفرما دارد و دریافت آن چه کمکی به کارگران می‌کند، بهتر است در ادامه این نوشتار همراه ما باشید تا با نکات و اهمیت در اختیار داشتن نامه عدم نیاز و تبعات آن بیشتر آشنا شوید.

آیا ارائه‌ی نامه عدم نیاز به ضرر کارفرما هست یا خیر؟

کارفرمایان در دو صورت، این نامه را به کارگران خود باید ارائه دهند:

• اگر کارگر قرارداد کارش تمام شود و دیگر کارفرما به او احتیاج ندارد، باید نامه عدم نیاز توسط کارفرما دریافت کند. کارفرمایان باید در جریان این موضوع باشند که ارائه نامه در این شرایط هیچ مشکلی برای آن‌ها ایجاد نمی‌کند و ارائه‌ی آن نامه به کارگر فقط کمکی جهت استفاده ی کارگر برای بیمه بیکاری است و هیچ گونه تبعات قانونی برای کارفرما به‌همراه ندارد. پس کارفرمایان عزیز با خیال راحت می‌توانند این نامه را تهیه کنند و به کارگران خود ارائه دهند.

اگر کارفرما از ارائه این نامه به کارگر خودداری کند، کارگر از کارفرما در ادارۀ کار شکایت کرده تا ثابت کند علت بیکاری به‌دلیل اخراج و عدم نیاز کارفرما بوده است.

• چنانچه کارفرما کارگر را اخراج کرده باشد، بازهم باید نامه عدم نیاز را تهیه کرده و به کارگر ارائه دهد. در صورت ارائه ندادن نامه به کارگر، کارگر می‌تواند از کارفرما به ادارۀ کار شکایت کند تا علت بیکاری خود را به اثبات برساند.

آیا نامه عدم نیاز برای بیمه بیکاری ضروری است؟

تا مردادماه سال ۱۴۰۱، اگه کارگری بیکار می‌شد برای استفاده از بیمه بیکاری باید حتما از کارفرما نامه عدم نیاز می‌گرفت. یعنی شرط استفاده از بیمه بیکاری، گرفتن این نامه از کارفرما بود. برای همین، اگر کارفرما به هر دلیلی راضی به ارائه‌ی این نامه نمیشد کارگر یا نمی‌توانست مقرری بیمه بیکاری خود را دریافت کند و یا برای تشکیل پرونده و دریافت این مقرری، به هر حال با مشکلات زیادی روبرو می‌شد.

خب حالا خبر خوب این است که سال پیش (یعنی مردادماه سال ۱۴۰۱ ) هیات عمومی دیوان عدالت اداری، کارگران شاغل در کارهای با ماهیت دائم را از ارائه‌ی نامه‌ی عدم نیاز از طرف کارفرما معاف کرد به این معنی که از مردادماه سال ۱۴۰۱ کارگرهایی که در کارهای مستمر کار می‌کنند، برای استفاده از بیمه بیکاری دیگر لازم نیست از کارفرما نامه عدم نیاز بگیرند اما خبر بد این است که متاسفانه سازمان تامین اجتماعی هنوز این رای را اجرا نکرده یعنی با وجود اینکه حدود یکسال از صدور این رای ( از سوی دیوان عدالت اداری) می‌گذرد اما هنوز هم سازمان تامین اجتماعی، از کارگرهایی که می‌خواهند بیمه بیکاری بگیرند، نامه عدم نیاز مطالبه می‌کند، که علاوه بر اینکه خلاف قانون هست، برای کارگر و کارفرما هم ایجاد تکلیف اضافی می‌کند  پس در عمل، سازمان تامین اجتماعی همچنان این نامه عدم نیاز را مطالبه ولی قانونا نباید ارائه این نامه الزامی باشد.